india news

मनोवेध : भगवद्गीतेत क्रोध..

योग्य काय हे सांगणाऱ्या विवेकबुद्धीचा नाश होतो.




india news

मनोवेध : आघातानंतरचा तणाव

महापूर, भूकंप, चक्रीवादळ होऊन गेलेल्या भागात अनेकांना असा त्रास होतो




india news

कुतूहल : राष्ट्रीय जल पुरस्कार

लोकसंख्यावाढीबरोबरच वाढती अन्नगरज, फोफावणारे शहरीकरण व औद्योगिकीकरणाच्या वेगाने उपलब्ध जलसंपत्तीवर प्रचंड ताण आला आहे. 




india news

मनोवेध : मनाचा काटकपणा

सध्याच्या अनिश्चित परिस्थितीत विचारांची लवचीकता आवश्यक आहे.




india news

कुतूहल : भूजल शोध : कला आणि विज्ञान   

जमिनीखालील पाणी मुख्यत: गाळामध्ये आणि गाळाच्या खडकामध्ये असलेल्या पोकळ्यांत असते.




india news

मनोवेध : अनिश्चिततेचा तणाव

ळाच्या अटीतटीच्या सामन्यात असा अंदाज बांधता येत नसतो, ते क्षण रोमांचकच; पण तणाव वाढवणारेही असतात.




india news

कुतूहल : एकसारखे नसती दोन..

इतर सर्व प्राणी व वनस्पतींचे शरीर मात्र असंख्य पेशींचे बनलेले असते.




india news

कुतूहल : विविधता.. जीवसृष्टीची!

मराठीमध्ये ‘जैविक विविधता’, ‘जैवविविधता’ किंवा ‘जीविधता’ असे शब्द प्रचलित आहेत.




india news

मनोवेध : खेळ मांडियेला..

ध्यानावर आधारित मानसोपचारात ‘मी’मुळे होणारा त्रास कमी करण्यासाठी एक तंत्र उपयोगात आणले जाते.




india news

कुतूहल : जनुके.. जैवविविधतेचे जनक!

१९ व्या शतकाच्या सुरुवातीपर्यंत विज्ञानात बऱ्यापैकी प्रगती झाली होती, नवे नवे शोध लागत होते.




india news

मनोवेध : विवेकनिष्ठ मानसोपचार

डॉ. एलिस यांनी १९५३ मध्ये ‘रॅशनल थेरपी’ या नावाने चिकित्सा करायला सुरुवात केली




india news

कुतूहल : भारत जैवविविधता पुरस्कार

पुरस्कारार्थीना स्मृतिचिन्ह, प्रमाणपत्र आणि व्यक्तीसाठी रु. दोन लाख व संस्थेसाठी रु. पाच लाख रोख रक्कम देण्यात येते.




india news

मनोवेध : ‘स्व’विषयी समज

अपयश येता नये असे वाटणे स्वाभाविक आहे, पण अपयश येता‘च’ नये हा अविवेकी समज आहे.




india news

कुतूहल : जागतिक स्थलांतरित पक्षी दिन

बर्ड रिंगिंग आणि जीपीएस ट्रान्समीटरच्या विंग टॅगिंग अशा नवीन तंत्रज्ञानामुळे पक्ष्यांच्या स्थलांतराचा अभ्यास करणे शक्य झाले आहे.




india news

मनोवेध : परिस्थितीचा स्वीकार

सारे काही निश्चित असेल तरच निश्चिंत राहता येते, हा अविवेकी समज आहे. हाच समज चिंता वाढवतो.




india news

त्याची राजकीय भावकाव्ये

वास्तवाकडे कलावंत पाहतो, कलाकृतीकडे प्रेक्षक / वाचक पाहतो. कलेनं दिलेली जबाबदारी कलावंतानं स्वीकारलीच नसेल..




india news

राजकीय जाणिवेची कला.. आग्रहापासून असण्याकडे

राजकीय जाणिवेच्या कलेला महाराष्ट्रानं उदार आश्रय दिला.. नव्हे, त्या त्या वेळचे राजकीय आग्रह मांडणाऱ्या कलेसोबतच महाराष्ट्रानं आपलं राजकीय..




india news

आपण बघू शकतो का?

अमूर्त चित्र म्हटलं की झुरळ झटकल्यासारखं करणारे बरेच जण आपल्यात आहेत. ‘काही कळतच नाही हो’ ही त्यांची तक्रार चुकीची नाही




india news

हे कोणत्या संस्कृतीतलं?

‘तुमचं ते अ‍ॅबस्ट्रॅक्ट का फॅबस्ट्रॅक्ट म्हणजे तर कहरच.. किती पाश्चात्त्यांचं अंधानुकरण करायचं ते?’ असा काही जणांचा अगदी रास्तच त्रागा जरा बाजूला ठेवला




india news

एका अमूर्तशैलीचं ‘घडणं’ ..

‘अमूर्तचित्रात कसली आल्येय शैली न् फैली? आकारच नाहीत, रेषा नाहीत, तर शैली येणार कुठून चित्रात?’ हा प्रश्न जरा बाजूला ठेवून मुंबईनं अमूर्तचित्रांच्या शैलीत




india news

अमूर्ताचा मानव्यविचार

नसरीन मोहम्मदीची चित्रं गूढ, तिचे हायकू तर त्याहून गूढ.. म्हणजे कुणालाच न समजणाऱ्या अगम्य भाषेत बोलण्यासाठी अगदी आयतीच की हो संधी!!




india news

समाजचित्रांच्या शोधात..

‘समाजचित्रे’ या शब्दाचा चित्रकलेशी संबंध नाही! हा शब्द मूळचा साहित्यातला. पण ही खास मराठी संकल्पना आपण चित्रांना




india news

समाजचित्रांतले ‘फटकारे’

चित्रांतल्या फटकाऱ्यांचं कौतुक करायचं, असा एक रिवाज कलारसिक वगैरे लोकांमध्ये असतो. जी कलाकृती थेट आपल्यालाच फटकारे मारणार आहे, तिला मात्र हे रसिक कदाचित कलाकृती मानायलाच तयार होणार नाहीत. अर्थात, अशा काही लाख मराठी भाषक रसिकांनी नाकारलं, म्हणून शिल्पा गुप्तासारख्यांचं काही …




india news

समाजचित्रांचा विस्तार..

अमुक लोक सामाजिक जाणीववाले, म्हणून आपण त्यांच्याचकडून कायम सामाजिक जाणिवेची अपेक्षा करत राहिलो!




india news

कलेच्या समाजाची ‘पॉवर’

‘कलेचा समाज’ असतो, हे नाकारता येत नाही. तो कसा घडतो, हे इथं सांगून थांबता येणार नाही. स्थानिक आणि जागतिक कला




india news

विचार-व्यवहाराची चिनी गोष्ट..

जागतिक कलासमाज हा साऱ्यांनाच सामावून घेणारा आहे, असं एकदा मानलं की प्रश्न सुटत नाहीत. नवे प्रश्न येतात. या कथित जागतिक कलासमाजाचं




india news

कलासमाजाला लोंबकळणारे लोक

जागतिक कलासमाज आणि भारतीय कलाक्षेत्राचं नातं जागतिकीकरणाच्या काळात जुळत गेलं. हा प्रवास विचित्र होता. विस्तार झाला




india news

कलासमाज आणि मोठा समाज

समाजमान्य कलावंत आणि इतिहासमान्य कलावंत हे निरनिराळे असू शकतात. कलेचा इतिहास काय, हे ठरतं कलासमाजात. त्याबाहेरच्या मोठय़ा समाजाला हा इतिहास मान्य असेलच, असं नाही.. मुक्त अभिव्यक्तीबद्दल विचार करताना हा भेद लक्षात घ्यायला हवाच असं मोठय़ा समाजाचा इतिहास सांगतो आहे..'द्रोह' हा …




india news

प्रकाशरचनांचे अनुभव

प्रकाशाचा अनुभव म्हणजे कशाचा अनुभव? प्रकाशाच्या आपल्यावर होणाऱ्या परिणामाचा, असं पहिलं उत्तर येईल आणि ते बिनचूकही असेल.




india news

प्रकाशाचे डोही, प्रकाशतरंग..

प्रकाशाच्या अंतराळात जाऊन आल्यावर आपल्याला अंधाराचंही महत्त्व कळतं, त्याबद्दलच्या या अनुभवाधारित नोंदी..




india news

निर्हेतुक, सहेतुक

आपल्या रविवर्मापासूनच्या चित्रपरंपरेनं आपल्याला तरी सौंदर्यप्रत्ययच दिलाय. त्यामुळे ‘सौंदर्यप्रत्यय देणं हे कलाकृतीचं कार्य असतं,’ हे सांगण्यासाठी




india news

कळता भुई थोडी..

सजावट मनाला आनंद देते, पण कलेचा इतिहास सजावटींची नोंद ठेवत नाही. ‘भुईकला’ या पाश्चात्त्य कलाप्रवाहाचं भारतीय रूप सजावटवजा आहे, असं कुण्या समीक्षकांनी




india news

बरवेंनंतरचं सज्ञानवर्ष

चित्रकार प्रभाकर बरवे यांचा स्मृतिदिन गेल्या १७ वर्षांत फार कुणी साजरा केला नव्हता, पाळला नव्हता. पण यंदाचं वर्ष निराळं आहे.




india news

‘भारतीयते’नंतर काय?

मराठीत लोक दृश्यकलेचा विचार करत होते, लिहीत होते. स्वातंत्र्यपूर्व काळात तर, ‘भारतीय कला’ आणि ‘भारतीयांनी अंगीकृत केलेली पाश्चात्त्य




india news

भारतीयतेनंतरचं काय?

आपली चित्रकला भारतीय असेल तरच लोकांना ती 'आपली' वाटेल, असं स्वातंत्र्यपूर्व काळापासून सांगितलं जात आहे. आज ते कुणी ऐकत नाही असं दिसतं, म्हणून मग 'भारतीयते'ऐवजी असा कोणता मुद्दा आहे की जो समाज आणि चित्रकार या दोघांना समान भूमीवर आणू शकतो? …




india news

जगाच्या बाजारी, कलेच्या संसारी..

सरत्या वर्षांत 'कलाभान' या सदरातून जागतिकीकरणोत्तर कलेची चर्चा कशी झाली आणि बाजारकेंद्री कलेला कलावंतांनी दिलेल्या प्रतिसादाची नोंद कशा प्रकारे घेतली गेली, याचा हा आढावा..कलाभान हे सदर लोक वाचत. त्यांना काही प्रश्न पडत. सदरात मांडलेले काही प्रश्न कुणाकुणाला नीट कळत नसत. …




india news

भान हरपून तर पाहा..

आपल्याला शब्द कळतात आणि चित्रं कळत नाहीत, हे गृहीत धरून ‘कलाभान’ या सदराची सुरुवात झाली होती. यातले ‘आपण’ म्हणजे महाराष्ट्रात पिढय़ान्पिढय़ा राहणारे मराठी भाषक, याची आठवणही या सदरातून वारंवार करून दिली गेली.




india news

हे राजकीय पक्षाचे कारस्थान?

‘हे पापच..’ हे संपादकीय (२४ एप्रिल) वाचले. जगातील सगळ्यात मोठय़ा लोकशाहीतील सगळ्यात महत्त्वाची प्रक्रिया म्हणजे मतदान प्रक्रिया, ज्याद्वारे नागरिक आपले प्रतिनिधी निवडून देतात.




india news

पुढील वर्षीपासून ‘गार’च्या अंमलबजावणीसाठी सरकार कटिबद्ध

‘गार’शी निगडित असलेल्या प्राप्तिकर कायद्याची अंमलबजावणी याअगोदर १ एप्रिल २०१४ पासून करण्यात येणार होती




india news

.. आणि अनेक उर्मिला भेटल्या

मी-मुंबईतल्या माझ्या अवतीभवतीच्या स्त्रियांच्या दु:ख वेदनेवर लिहीत होते




india news

ज्योत से ज्योत जगाते चलो

आपण ठरवतो एक, पण घडतं भलतंच, तसंच झालं हे.



  • दृष्टी आडची सृष्टी

india news

बोलता बोलता

ज्येष्ठ उद्योगपती शंतनुराव किलरेस्कर ‘मुलाखत’ द्यायला फारसे उत्सुक नसत.




india news

नो मेकअप.. हाच मेकअप

विक्रम दोन-चार फटक्यांत मेकअप संपवतो याचा अर्थ हा मेकअप नीट करतच नाही.



  • दृष्टी आडची सृष्टी

india news

बीज अंकुरे अंकुरे

स्त्रियांमधली कष्ट घेण्याची, पराभवातून उठून उभे राहण्याची ताकद मला नेहमीच अचंबित करत आली आहे.



  • दृष्टी आडची सृष्टी

india news

‘स्वराधीन’ आहे जगती..

व्हायोलिन या वाद्याने मला केवळ ओळखच दिली नाही तर, चित्रपटसृष्टीमध्ये माझे ध्रुवताऱ्याप्रमाणे अढळ स्थान प्रस्थापित केले.



  • दृष्टी आडची सृष्टी

india news

माझं क्षितिज… माझी चित्रं!

चित्रकारानं इतर कलावंतांच्या शैलींचाही अभ्यास केला पाहिजे.



  • दृष्टी आडची सृष्टी

india news

तरच ‘असण्याला’ अर्थ आहे..

सुखाचा जीव दु:खात घालायची, दिग्दर्शनाची आव्हानं पेलण्याची चटक लागली आहे.



  • दृष्टी आडची सृष्टी

india news

मी लिहितो, पण लेखक नाही

माणूस हा व्यक्त होण्यासाठीच जन्मतो किंवा व्यक्त होण्यासाठीच जन्म वापरतो.



  • दृष्टी आडची सृष्टी

india news

जन्म कथेचा…!

व्यक्तिरेखा डोळ्यासमोर येत होती. पण वातावरणनिर्मिती, काही संदर्भ खरे वाटायला हवे होते.



  • दृष्टी आडची सृष्टी

india news

सेल्फी इन अमेरिका

‘सेल्फी’ हे अ. भा. नाटय़ परिषदेचं सवरेत्कृष्ट नाटक ठरलं आणि तिथे सगळ्यांच्याच आनंदाला उधाण आलं.



  • दृष्टी आडची सृष्टी