Eerder dan gedacht kondigde het kabinet deze week een 'routekaart' aan met versoepelingen. De veranderingen die volgende week ingaan, zijn door de modelleurs van het RIVM nauwkeurig doorgerekend. Maar wat de grotere versoepelingen die later gepland staan voor effect hebben, is nog onduidelijk.

Toch zijn ze bij het RIVM niet bang dat het opheffen van de maatregelen tot een nieuwe golf aan besmettingen leidt. Ze maken zich meer zorgen over de vraag of mensen zich wel aan de basisregels - handen wassen, afstand houden en thuisblijven bij ziekte - blijven houden. "De onzekerheden zijn best wel groot", zeggen hoofd infectieziektebestrijding Jaap van Dissel en Jacco Wallinga, bij het RIVM verantwoordelijk voor de rekenmodellen.

De NOS sprak met hen over het risico om nu al versoepelingen voor de zomer af te kondigen en waarom ze mensen niet gaan adviseren zelfgemaakte mondkapjes te dragen.

Vorige week vonden jullie het nog te vroeg voor een exitstrategie, en nu ligt er een exitstrategie. Wat is er in een paar dagen gebeurd?

Van Dissel: "Wij zeiden niet dat er geen exitstrategie mogelijk was. Waar het vorige week over ging, is of je al een heel plan tot aan november kunt vaststellen. En daarvan hebben we gezegd: we monitoren, we kijken wat er gebeurt, en op grond daarvan ga je stappen zetten. En dat is in feite ook de logica van wat er nu gepresenteerd is. En er is afgesproken dat steeds voordat de volgende stap plaatsvindt, het kabinet naar alle waarschijnlijkheid vragen zal stellen aan het Outbreak Management Team (OMT), zodat we dingen kunnen doorrekenen."

De exitstrategie is dus: trial and error, kijken hoe het gaat en hoe we eruit komen?

Van Dissel: "Trial and error klinkt alsof er te weinig bekend is. De logica zit er vooral in dat de eerste stappen met name gericht zijn op het vrijgeven van lokale en van individuele activiteiten: in eigen stad en persoon-op-persoon contact. Terwijl je ziet dat naarmate je verder komt in de routekaart, afhankelijk van het effect van de versoepelingen, ook meer de gezamenlijke en regionale activiteiten een rol krijgen."

De effecten van de versoepelingen van volgende week zijn doorgerekend. Hebben jullie ook doorgerekend wat er gebeurt als de terrassen en musea na 1 juni weer opengaan?

Wallinga: "Nee, dat komt later. Wij doen het in stapjes. Als we alles vooruit zouden rekenen, dan stapelen we onzekerheid op onzekerheid. Daar kun je niet zoveel mee."

Maar kun je wel schatten wat de impact gaat zijn?

Wallinga: "Eigenlijk niet. Onze berekeningen over de versoepelingen van volgende week geven aan hoe het gaat onder gelijkblijvende omstandigheden. Misschien is dat wel een beetje misleidend: we weten ook dat die omstandigheden niet gelijk blijven. Mensen gaan op een gegeven moment hun gedrag aanpassen. Die onzekerheden zijn best wel groot."

Wallinga: "We weten bijvoorbeeld niet hoe de basisregels, handen wassen en afstand houden, worden nageleefd in de zomervakantie. En dat gaat best wel veel verschil maken. Dat is voor ons de grote onzekerheid. En misschien zou dat effect belangrijker kunnen zijn dan het effect van een van de pakketten met versoepelingen."

"Waar ik zelf heel erg naar kijk, is de stijging van het besmettingsgetal in Denemarken. Dat valt niet samen met het openen van de scholen daar. Maar het zou wel kunnen samenvallen met de aankondiging van het openen van de scholen. Wat misschien een effect is - zeg ik naar aanleiding van de persconferentie nu - is dat mensen denken: 'ach het gaat allemaal wel meevallen', en dat ze die basisregels niet naleven."

Was het dan wel verstandig van het kabinet om nu al een routekaart voor de zomer te presenteren?

Wallinga: "Dat is een beleidsvraag. Wij rekenen alleen de gevolgen uit. Die vraag moet je echt in Den Haag stellen."

Hoeveel mensen worden er op dit moment nog besmet?

Wallinga: "Dat weten we op dit moment niet. De laatste schatting is van bijna een maand terug. Wij konden dat tot een paar weken geleden nog wel reconstrueren, maar voor de meest recente weken lukt dat niet meer goed. Omdat er bijvoorbeeld bij de Nivel-peilstations, de huisartsen, te weinig positief geteste mensen komen."

Hoe controleren jullie dan of het aantal besmettingen oploopt?

Wallinga: "Dat is een belangrijke vraag. We hebben natuurlijk de ziekenhuisopnames, IC-opnames en de berekening van het besmettingsgetal. Maar die lopen allemaal achter op de besmettingen. We hebben ook snellere indicatoren, zoals de infectieradar: een website waar mensen klachten kunnen doorgeven."

Van Dissel: "En belangrijk is natuurlijk ook dat er wordt gewerkt aan de testuitbreiding. Dat het straks mogelijk is om iedereen met klachten te testen, dat is natuurlijk een hele snelle indicator."

Is het een harde voorwaarde voor versoepeling dat het testen op 1 juni op orde is?

Van Dissel: "We hebben gezegd dat we graag zien dat het op orde is. Maar het zou onwaarschijnlijk zijn dat er zich een geweldige uitbreiding van besmettingen voordoet, zonder dat we het zien bij de Nivel-peilstations. Het kan allemaal, maar is onwaarschijnlijk."

Opnieuw ging het deze week over de mondkapjes. Het kabinet heeft besloten vanaf 1 juni mondmaskers in het openbaar vervoer te verplichten. Een besluit dat niet is genomen op advies van het OMT. Volgens Van Dissel is er "onvoldoende wetenschappelijk ondersteuning om daar een positief advies over te geven".

Hij stelt dat alle wetenschappelijke studies gedaan zijn in een situatie waarin mensen in de publieke ruimte geen afstand hielden, handen wasten en thuis bleven bij ziekte. "En zelfs dan vind je maar in een paar studies een klein beetje effect", aldus Van Dissel.

Twee weken geleden ging u nog verder. Toen zei u dat er studies zijn die zeggen dat specifiek de zelfgemaakte maskers kunnen leiden tot meer infecties.

Van Dissel: "Dat is ook zo. Een deel van de onderzoeken toont aan dat je een schijnveiligheid creëert, bijvoorbeeld bij verkeerd gebruik. Dat is een beetje het punt. Tegelijkertijd zie je dat alle Europese landen ongeveer tot een zelfde beoordeling komen. En dan kunnen landen nog steeds kiezen. Een aantal landen zegt dan: we adviseren niks, zoals de Scandinavische landen. En er zijn landen die zeggen: er zijn wat studies die toch wat effect laten zien, en als men mondkapjes dan op een goede manier worden gebruikt, dan vinden we het vanuit de politiek toch een zinvolle maatregel."

Maar waarom adviseert u dan niet: kies dan voor de iets betere mondmaskers, die je kunt kopen bij de drogisterij, en niet de zelfgemaakte?

Van Dissel: "Dan moet ik je toch naar het beleid verwijzen. Want onze mening is helder. Maar hier ontstaat natuurlijk een markt, waarbij het makkelijk is om ze aan te schaffen in een automaat bij het station of in de supermarkt. Dus niet iedereen hoeft ze zelf te gaan knippen en naaien."

In een woonwijk in Arnhem zijn vanochtend ten minste veertig vaten met chemisch afval aangetroffen. De politie vermoedt dat het gaat om drugsafval van een illegaal laboratorium.

Vaten met drugsafval worden vaker gedumpt, vooral in Brabant en Limburg, maar ook in Gelderland. Meestal gebeurt dat buiten de bebouwde kom. Maar nu lagen de vaten aan de Randweg in Arnhem, midden in een groene woonwijk ten zuiden van de Rijn.

"Dat het zo midden in een woonwijk ligt, zien we vaker. Daar maken wij ons wel zorgen over", zegt politiewoordvoerder Marèl van Steenbergen bij Omroep Gelderland.

De vaten zijn inmiddels geruimd door een gespecialiseerd bedrijf.

Derde vondst in korte tijd

Het is het derde incident met drugsafval deze week in Arnhem-Zuid en het nabijgelegen Elst. In de nacht van woensdag op donderdag werden vaten met chemisch afval gevonden in het buitengebied bij Elst.

Donderdagochtend trof de politie op de Drielsedijk een aantal tonnen en jerrycans aan. De politie onderzoekt of er een verband is tussen de drie dumpingen, meldt dagblad De Gelderlander.

Hulporganisaties maken zich zorgen over de oplopende armoede door de coronacrisis. Zij zien de vraag naar hulp, waaronder voedselpakketten, toenemen. Eerder meldde het Nibud al dat een vijfde van de Nederlanders door de coronacrisis een inkomstenterugval ervaart. Het gaat vooral om jongeren, zelfstandigen en flexwerkers.

Veel nieuwe gezichten

Michael is een van die nieuwe werklozen. Hij werkte als uitzendkracht net op Schiphol op de bagageafhandeling. "Mijn contract werd niet verlengd. Door de coronacrisis moesten alle uitzendkrachten eruit. Dus dan ben je werkloos."

Hij maakt gebruik van voedselpakketten die worden uitgedeeld door Trijntje Aarden en haar man. Al 16 jaar deelt het stel in Zoetermeer eten uit aan gezinnen die dat nodig hebben. Sinds 2019 zijn ze een stichting, Stichting Oosterfaantje.

Sinds de uitbraak van de coronacrisis ziet Trijntje veel nieuwe gezichten, vertelt ze:

"Een eerste inventarisatie leert dat de vraag naar non-food, zoals leermiddelen en kleding, licht toeneemt," zegt Teije Brandsma van het armoedefonds, waar 700 organisaties bij zijn aangesloten. "De vraag naar voedsel is sterker gegroeid, vooral door mensen die net buiten de criteria van de voedselbank vallen." Het fonds verwacht komende week met cijfers te komen over de gestegen hulpvraag.

Vooral in de eerste twee weken van de crisis zag directeur Veerle Rooze van Stichting Ido Schuldhulpverlening Lelystad veel meer toestroom. "In de supermarkt was het huismerk door hamsteren uitverkocht en het A-merk te duur, dus klopten mensen die het normaal net redden aan voor voedselhulp. Verder leverden we in die weken noodhulp aan nieuwe gezichten. Bijvoorbeeld mensen die een contractje als schoonmaker hadden dat opgezegd werd toen de lockdown begon."

Nadja Jungmann, lector schulden aan de Hogeschool Utrecht, krijgt van verschillende kanten signalen over toenemende armoede en oplopende schulden. "Hulpverleners die ik spreek maken zich zorgen, vooral over jongvolwassenen en zzp'ers. Bij wijkteams staan alle seinen op rood over toenemende armoede. Dat gaat om mensen die geen eten kunnen betalen, maar er zijn ook zorgen over eenzaamheid en stress."

Het steunpakket van de overheid helpt veel mensen, ziet Jungmann. "Maar het is een pakket op hoofdlijnen, en er zijn altijd mensen die tussen wal en schip vallen. Denk aan de ondernemer met hoge huurlasten die wel een tegemoetkoming krijgt voor zijn personeel, maar z'n eigen salaris inlevert om de vaste lasten te blijven betalen. Of iemand die werkte bij een bedrijf dat failliet is gegaan."

Joke de Kock, manager schuldhulpverlening bij de gemeente Tilburg, verwacht dat de grote stroom richting schuldhulp over een paar maanden begint. "Er zijn nu mensen die terugvallen in hun inkomen en daardoor te maken gaan krijgen met rekeningen die ze niet kunnen betalen, maar het duurt altijd even voordat mensen zich echt bij ons melden", zegt De Kock. "Dat gebeurt meestal pas als ze een paar maanden betalingsachterstand hebben, en ze eerst een maand of drie middelen van de ene naar de andere kant hebben geschoven."

Verkeerde prikkel

Ze hoopt dat mensen vroeg aan de bel trekken. Met woningcorporaties heeft gemeente Tilburg ook een afspraak: als ze de huur missen van iemand die normaal gesproken wel betaalt, gaan de gemeente en de woningcorporatie daar samen achteraan. "Zo proberen we direct contact met hen op te nemen en er snel bij te zijn. Een maand huur missen is namelijk een heel groot probleem."

"Het is aan de ene kant fijn dat deurwaarders nu coulant zijn en dat je uitstel van betaling van je hypotheek kan krijgen, maar dat geeft de verkeerde prikkel", zegt De Kock. "Het moet later toch allemaal terugbetaald worden."

Available for viewing online. Over a single generation, the Web and digital media have remade nearly every aspect of modern culture, transforming the way we work, learn, and connect in ways that we're only beginning to understand. FRONTLINE producer Rachel Dretzin (Growing up Online) teams up with one of the leading thinkers of the digital age, Douglas Rushkoff (The Persuaders, Merchants of Cool), to continue to explore life on the virtual frontier. The film is the product of a unique collaboration with visitors to the Digital Nation Web site, who for the past year have been able to react to the work in progress and post their own stories online. Dretzin and her team report from the front lines of digital culture--from love affairs blossoming in virtual worlds, to the thoroughly wired classrooms of the future, to military bases where the Air Force is fighting a new form of digital warfare. Along the way, they begin to map the critical ways that technology is transforming us, and what we may be learning about ourselves in the process.

Available for viewing online. This past fall, an Afghan video journalist negotiated extraordinary access to a part of the country that has quietly reverted back to Taliban control. For close to two weeks, the journalist traveled a region that he found was now largely under control of the Taliban "shadow" government. He also tracked members of an insurgent cell working with members of Al Qaeda on a mission to sabotage a major U.S./NATO supply route. As the new U.S. strategy focuses on the south and eastern parts of the country, this film opens up a window onto a potential new front in the north, and sheds an important light on who's fighting the U.S. efforts in Afghanistan and why. Also in this hour: A report from Pakistan on the country's troubled public school system which is among the worst in the world, despite years of U.S. aid.

Sobeauty Inc. is recalling about 600 "Mag Cube" magnetic ball sets citing risk of ingestion by children, the U.S. Consumer Product Safety Commission said in a statement. The recall was initiated after reports of many injuries to children with similar magnetic balls, which are warned to cause serious and permanent intestinal injuries or death.

Hike in Palos Verdes

Transported to snow fields above the glaciers on the West Coast of the South Island of New Zealand

Shares of Pluristem Therapeutics Inc. (PSTI) are rising over 24% in pre-market today, after the company announced that the U.S. FDA has cleared the company's Investigational New Drug or IND application for a Phase II study of its PLX cells in the treatment of severe COVID-19 cases complicated by Acute Respiratory Distress Syndrome or ARDS.

Shares of RedHill Biopharma Ltd. (RDHL) are moving up over 9% in pre-market today, after the company announced that the U.S. FDA has approved its Investigational New Drug or IND application for a Phase 2a clinical study evaluating its investigational drug, opaganib, in patients with confirmed moderate-to-severe SARS-CoV-2 infection, the cause of COVID-19.

Shares of Ubiquiti (UI) are rising over 13% in pre-market today, following the company's better-than-expected Q3 results.

Shares of Fortress Biotech Inc. (FBIO) are rising over 17% in pre-market today, after the company announced that its partner company Oncogenuity Inc. has entered into an exclusive worldwide licensing agreement with Columbia University to develop novel oligonucleotides for the treatment of genetically driven cancers.

Shares of Mesoblast Ltd. (MESO) are soaring over 67% in pre-market today, after the company announced 83% survival in ventilator-dependent COVID-19 patients with moderate/severe acute respiratory distress syndrome or ARDS treated during the period March-April 2020 with two intravenous infusions of Mesoblast's allogeneic mesenchymal stem cell product candidate remestemcel-L within the first five days.

Shares of Pluristem Therapeutics Inc. (PSTI) are rising over 16% in pre-market today, after the company announced that the European Investment Bank has approved a ?50 million non-dilutive financing for the company.

Biopharmaceutical company Stemline Therapeutics Inc. (STML) is currently trading at $12.02, up $7.27 or 153.05% in the pre-market session. The stock has been trading between $3.21 and $18.22 in the past one year, and closed Friday's trade at $4.75, down 62 cents or 11.55%. STML

Shares of Applied DNA Sciences Inc. (APDN) are soaring over 94% in pre-market today, after the company and Takis Biotech announced the production of neutralizing antibodies against SARS-CoV-2 after DNA vaccination in animals.

Shares of AudioCodes Ltd. (AUDC) are rising over 10% in pre-market today, after the company reported better-than-expected Q1 results.

Shares of Avadel Pharmaceuticals plc (AVDL) are soaring over 37% in pre-market today, after the company announced positive topline data from its pivotal Phase 3 REST-ON trial assessing the safety and efficacy of FT218, an investigational, once-nightly formulation of sodium oxybate for the treatment of excessive daytime sleepiness and cataplexy in patients with narcolepsy.

Shares of Medigus Ltd. (MDGS) are rising over 28% in pre-market today, after the company announced the signing of a collaboration agreement with L-1 Systems Ltd. for the joint commercialization of various COVID-19 related products and solutions to governmental agencies and institutional healthcare organizations.

Shares of Eltek Ltd. (ELTK) are rising over 20% in pre-market today, after the company reported stellar Q4 results.

Shares of Interpace Biosciences Inc. (IDXG) are up 20% in pre-market today, after the company announced that its subsidiary, Interpace Diagnostics, has entered into a contract with Avalon Healthcare Solutions, a specialty benefit management company with more than 3 million members, focused on laboratory testing. Terms remain undisclosed.

Shares of Arcturus Therapeutics Holdings Inc. (ARCT) are rising above 15% in pre-market today, after the company reported positive immunogenicity data from its preclinical study for its COVID-19 Vaccine. These data for LUNAR-COV19 were measured by Duke-NUS Medical School in Singapore.

Shares of ViacomCBS Inc. (VIAC) are rising over 19% in pre-market today, following the company's better-than-expected Q1 results.

Shares of Biomerica Inc. (BMRA) are surging over 28% in pre-market today, after the company announced that it has received a CE mark and launched a new high-volume production version of its COVID-19 IgG/IgM Rapid Test (a finger prick blood test with results in 10 minutes, that can be performed by trained professionals anywhere) being sold in countries outside the US.

Shares of Fluidigm Corp. (FLDM) are soaring over 13% in pre-market today, after the company announced that OU Medicine, the University of Oklahoma and the Oklahoma Medical Research Foundation or OMRF intend to utilize Fluidigm microfluidics technology and certain reagents to test individuals for the SARS-CoV-2 virus, which causes COVID-19.

Shares of Enzo Biochem Inc. (ENZ) are rising over 28% in pre-market today, after the company announced its Comprehensive COVID-19 Program incorporating its molecular diagnostic virus screening products, detection for immunity through IgG/IgM serological ELISA products, detection of inflammation on Enzo's ELISA platform, and a promising proprietary drug candidate (SK1-I).

Shares of CNS Pharmaceuticals Inc. (CNSP) are rising over 7% in pre-market today, after the company announced that it has filed an application with the U.S. FDA to receive Orphan Drug Designation or ODD for its lead product Berubicin.

Shares of Secoo Holding Ltd. (SECO) are rising over 36% in pre-market today, following the company's Q4 results.

Shares of Overstock.com Inc. (OSTK) are surging over 24% in pre-market today, following the company's narrower loss in Q1 and a 120% jump in April retail sales.

Shares of Genprex Inc. (GNPX) are surging over 53% in pre-market today, after the company announced a Patent and Technology License Agreement with The University of Texas MD Anderson Cancer Center for combination of its TUSC2 gene therapy with immunotherapies.

Shares of SmileDirectClub Inc. (SDC) are surging over 33% in pre-market today, after the company announced that it has been granted a patent for its SmileShop intellectual property from the United States Patent & Trademark Office.

Shares of Quest Diagnostics Inc. (DGX) are rising over 7% in pre-market today, after the company announced the launch of consumer-initiated COVID-19 antibody test through QuestDirect.

Shares of CPS Technologies Corp. (CPSH) are rising sharply over 105% in pre-market today, following the company strong Q1 results.

Shares of Medigus Ltd. (MDGS) are rising over 41% in pre-market today, after the company announced that Polyrizion has filed a US patent application for formulations and methods for preventing viral infections by COVID-19 virus.

Shares of Chimerix Inc. (CMRX) are surging over 35% in pre-market today, after the company announced initiation of a Phase 2/3 study of dociparstat sodium or DSTAT in COVID-19 patients with acute lung injury or ALI.

Shares of Brinker International Inc. (EAT) are rising over 15% in pre-market today, after the company reported strong Q3 results.

Shares of TherapeuticsMD Inc. (TXMD) are soaring over 17% in pre-market today, after the company announced that the United States Patent and Trademark Office has issued a patent that covers the labeled indication for ANNOVERA, the first and only long-lasting, patient-controlled, procedure-free, reversible prescription contraceptive option for women.

Facebook Inc. will allow most of its employees to continue to work from home through the end of this year, according to a report by CNBC. The social media giant will reportedly begin to open most of its offices on Monday, July 6, and is in the process of identifying which employees can report to the office. Employees who can do their work remotely will be allowed to continue to do so.

Shares of American Express Co. (AXP) are declining almost 3 percent or $2.50 in Monday's morning trade at $5.82 despite no stock-specific news. The stock has traded in a range of $67.00 to $138.13 in the past 52 weeks.

Walt Disney Co.'s (DIS) shares are currently trading at $101.82, down $3.68 or 3.48%, on the NYSE. The stock is down nearly 30%, about one-third, for the year-to-date period. The entertainment giant has traded between $79.07 and $148.20 in this period.

Intel Corp. (INTC) is currently trading at $57.20, down $0.27 or 0.47%, with a market cap of $242.16 billion. The stock has been trading between $43.63 and $59.29 in the year-to-date period.

Shares of SG Blocks, Inc. (SGBX), a fabricator of container-based structures, are surging almost 34 percent or $1.47 in Tuesday's morning trade at $5.80. The stock has traded in a range of $1.16 to $35.00 in the past 52 weeks.

Shares of Akebia Therapeutics, Inc. (AKBA) are gaining over 25% on Tuesday morning after the drug maker reported positive topline results from a late stage study on patients with chronic kidney disease.

Shares of EverQuote, Inc. (EVER) are currently gaining nearly 30% on Tuesday morning after the company reported a first-quarter loss that was lower than Wall Street expectations, driven largely by higher-than-expected revenues. Revenue guidance for the second quarter and full year 2020 are also expected to beat current estimates.

Nike Inc. (NKE) is currently trading at $88.28, up $2.53 or 2.95%, on the NYSE. The stock has witnessed nearly 13% drop in stock price since January, largely due to the ongoing coronavirus crisis.

Shares of Lyft Inc. (LYFT) jumped 17% on extended session Wednesday after the ride-hailing company's first-quarter revenues trumped Wall Street estimates despite negative effects of COVID-19 pandemic, as active riders and revenues per riders increased.

Shares of weight management and nutritional products maker Herbalife Nutrition Ltd. (HLF) are rising more than 10% Friday following better-than-estimated first-quarter results.

Cloudflare, Inc. (NET) shares are down more than 14 percent on Friday morning trade as it reported a wider net loss of $32.75 million or $0.11 per share for the first quarter, compared with loss of $17.11 million or $0.20 per share in the prior year.

Shares of recreational vehicles maker Thor Industries, Inc. (THO) are climbing more than 12% on Friday, currently at $77.47. It has traded in the range of $32.30- $89.45 in the past one year.

Shares of Tesla, Inc. (TSLA) are up more than 4% Friday morning.